رابطه ی طلاق عاطفی و اقدام به طلاق قانونی درمیان زوجین مراجه کننده به دادگاه خانواده

طلاق عاطفی در سال های اخیر، ذهن کسانی را که نگران فروپاشی نهاد خانواده هستند، به خود مشغول کرده است. این پژوهش، با نگاهی انگ زدوده به طلاق، صرفا آن را به عنوان یک پدیده ای اجتماعی بررسی کرده است. در این بررسی طلاق عاطفی، دو رهیافت وجود دارد: در رهیافت نخست (پل بوهانال)، طلاق عاطفی یکی از مراحل نیل به سویِ طلاق قانونی و در رهیافت دوم، طلاق عاطفی نه مرحله ای پیش از طلاق قانونی، که خود پدیده ای مجزا محسوب می شود؛ طلاق عاطفی در امتداد مفهوم "خانواده ی توخالیِ" ویلیام جی. گود مطرح می گردد: «خانواده ی توخالی، خانواده ای است که اعضای آن به زندگی ادامه می دهند ولی از روابط و کنش متقابل با یکدیگر و احساس، محروم هستند». از آن جاکه شناختِ هر پدیده ی اجتماعی، مقدم بر آسیب شناسی آن است، محقق با تمرکز بر چیستی مفهوم طلاق عاطفی، به بررسی نسبت آن با مفهوم طلاق قانونی پرداخته است. نتایج این پژوهش نشان می دهد «میان وقوع طلاق عاطفی و طلاق قانونی در کسانی که اقدام به طلاق قانونی می کنند، رابطه ی معنی داری وجود ندارد». بنابراین، رهیافت نخست در مطالعه ی پدیده نادرست به نظر می رسد. نمونه گیری این پژوهش، هدفمند بود و 200 پرسش نامه (زن و مرد) از کسانی که با مراجعه به مجتمع قضایی شماره 2 تهران، اقدام به طلاق قانونی نموده بودند را شامل می شد. اثباتِ فرضیه ی بنیادین این پژوهش، از طریق آزمون «فی و کرامر» میان متغیرها (طلاق قانونی و عاطفی) صورت گرفت: عدم تقسیم وظایف، عدم وجود شبکه ی ارتباطات و معاشرت های مشترک، عدم گذراندن زمان های مشترک، وجود طلاق مالی، عدم وجود رابطه ی عاطفی- جنسی میان زوجین، وجود روابط عاطفی- جنسی خارج از ازدواج، به عنوان ویژگی های زندگی در وضعیت طلاق عاطفی در میان نمونه ها مورد سنجش قرار گرفت. هم چنین فرضیه های فرعی پژوهش در خصوصِ رابطه ی معکوس «داشتن فرزند و طلاق قانونی»(آزمون فی و کرامر) و «تعداد سنوات زندگی مشترک و طلاق قانونی»(آزمون کای اسکوئر) رد شدند. واژگان کلیدی: خانواده، طلاق قانونی، طلاق عاطفی، خانواده توخالی، زندگی در وضعیت طلاق عاطفی.